İSTANBUL (İGFA) – İstanbul Eyüpsultan’da birebir akşam yemeğini yiyen bir ailede 2 ve 4 yaşındaki çocuklar hayatını yitirdi.
Denizli’nin Çivril ilçesinde devlet hastanesinde öğlen yemeği sonrası 50’den fazla işçi ve stajyer bulantı ve kusma şikâyetiyle acile başvurdu.
Kütahya’da bir düğün sonrası yaklaşık 21 davetli hastanelik oldu. Bursa Osmangazi’de ise bir ortaokulda 6 öğrenci besin zehirlenmesi kuşkusuyla tedavi altına alındı.
“BİR İHMAL, ONLARCA İNSANI HASTA EDEBİLİR”
Türkiye Aşçılar ve Şefler Federasyonu (TAŞFED) Aşçılık Ulusal Kadrosu Kaptanı Şef Volkan Aslan, yaşanan bu olayların mutfaklarda yapılan kolay lakin kritik kusurlardan kaynaklandığını belirtti. Bir yemeği yanlışsız pişirmek kadar yanlışsız saklamanın da hayati olduğunu belirten Şef Aslan, “Küçük bir ihmal, çok sayıda insanı hasta edebilir, çocuklarımızın hayatına mal olabilir” dedi. Aslan, bilhassa toplu yemeklerde tavuk, pilav ve süt eserlerinin yanlış şartlarda saklanmasının önemli tehlikeler doğurduğunu vurguladı.
“Hijyenik olmayan şartlarda hazırlanan ve pişirilen yiyeceklerde bakteriler süratle çoğalır ve besin zehirlenmelerine yol açar” diyen Aslan, bu noktada bilhassa Bacillus cereus bakterisine dikkat çekti. Tabiatta toprakta ve birçok bitkide bulunan bu bakteri, pirinç, makarna, kremalı tatlılar ve sütlü pudinglerde kolay kolay üreyebildiğine vurgu yapan Aslan, Bacillus cereus’un neden olduğu zehirlenmelerin en sık sebebinin, pişmiş pirinç içeren yemeklerin uygun halde soğutulmaması ve tekrar ısıtılması olduğunu belirtti.
GÜVENLİ SAKLAMA İÇİN ALTIN KURALLAR
Şef Volkan Aslan’ın verdiği bilgilere nazaran besin zehirlenmelerinin önüne geçmek için şu kurallara kesinlikle dikkat edilmesi gerekiyor:
- Soğutma sırasında kapağı kapatmayın: Yemekleri soğuturken kabın kapağını büsbütün kapatmamak gerekir. Bu sayede içeride nem birikmez, bakteri oluşumunun önüne geçilir.
- Benmari ile süratli soğutma yapın: Sıcak yemekleri, kabıyla birlikte soğuk suyun içine oturtarak süratli bir formda soğutabilirsiniz. Bu sistem bakterilerin üremesini en aza indirir.
- Isıtmada buharın gücünü kullanın: Buhar yemeğin her alanına eşit halde yayılır. Yine ısıtılan eserlerin iç sıcaklığı kesinlikle 70 °C’nin üzerine çıkmalıdır. Ayrıyeten her eser yalnızca bir defa ısıtılmalıdır; ikinci defa ısıtmak önemli risk taşır.
- Yemekleri vaktinde buzdolabına kaldırın: Yemekler en geç 2 saat içinde buzdolabına konulmalı, büyük tencerelerde bekletilmemelidir. Küçük kaplara bölünerek soğutulması daha inançlıdır. Buzdolabının sıcaklığı 4 °C’de, derin dondurucunun sıcaklığı ise –18 °C’de olmalıdır. 24 saat içinde tüketilmeyecek yemekler kesinlikle dondurularak saklanmalıdır.
- Dolap sistemine dikkat edin: Çiğ ve pişmiş besinler tıpkı rafta saklanmamalı, çiğ eserler sürekli alt raflarda tutulmalıdır. Böylelikle bulaşma riskinin önüne geçilir.
- Koku denetimi yapın: Buzdolabından çıkarılan her yiyeceği kesinlikle birinci açımda koklayın. Negatif bir koku varsa o eseri asla ısıtmayın; zira ısındıkça bozulma daha da hızlanır.
- Tavuk kesinlikle tam pişmeli: Tavuk eserlerinde “yarı pişmiş” bir seçenek yoktur. Gereğince piştiğinden emin olmak hayati kıymet taşır.
- Balık alırken göz ve derisine bakın: Taze balığın derisi parlak ve sıkı, gözleri ise cam üzere olmalıdır. Bulanık, solmuş yahut çöküntülü balıkları mutlaka tüketmeyin.
- Eti kuru dinlendirin: Etleri dinlendirirken kendi kanından uzaklaştırmak, hem lezzeti artırır hem de bozulmayı önler.
- Pilav ve pirinç eserlerine dikkat edin. Bu yiyecekler hem ısınması güç hem de kolay bozulan besinlerdir. Saklama ve ısıtma etaplarında ekstra ihtimam gösterilmelidir.
- Yumurtaları açıkta bırakmayın: Kabuk üzerindeki bakteriler buzdolabına kolay kolay yayılır. Bu durum zerzevat ve meyvelerin erken çürümesine, yemeklerin bozulmasına ve besin zehirlenmesi riskinin artmasına yol açabilir.
