İSTANBUL (İGFA) – Türkiye genelinde son haftalarda peş peşe yaşanan besin zehirlenmesi haberleri toplumda tedirginlik yaratıyor.
Özellikle toplu yemek tüketiminin arttığı kış aylarında, besinlerin saklanma ve hazırlanma şartlarındaki yanlışların riski artırdığı uyarısı yapılıyor.
Uzm. Dyt. Ceren Turan, besin güvenliğinin mevsim fark etmeksizin kritik değere sahip olduğunu vurgularken, “Yazın sıcaklık bakterilerin çoğalmasını hızlandırıyor lakin kışın risk büsbütün ortadan kalkmıyor, sadece kaynağı değişiyor” dedi. Bilhassa büyük tencerelerde pişirilen yemeklerin yavaş soğuması ve toplu alanlarda tüketilmesi, zehirlenme riskini artırdığını tabir eden Uzm. Dyt. Turan, ayrıyeten kış aylarında norovirüs üzere viral enfeksiyonlar da daha yaygın görüldüğünü kaydetti.
KIŞIN ZIMNÎ RİSKİNİ ARTIRAN FAKTÖRLER:
- Kapalı alanlarda toplu yemek tüketiminin artması
- Büyük ölçüde pişirilen yiyeceklerin yavaş soğuması
- Oda sıcaklığında bekleyen yemeklerde bakterilerin süratle çoğalması
- Hasta bireylerin yiyeceklere temas etme ihtimali
- Norovirüs üzere kışın yaygın viral etkenler
- Elektrik kesintileri yahut ulaşımdaki aksaklıklarla soğuk zincirin bozulması

Turan, bakterilerin en süratli çoğaldığı tehlikeli sıcaklık aralığını 5–60 °C olarak belirterek, bu aralıkta kalan yiyeceklerin kısa müddette risk oluşturabileceğini söylerken, dikkat edilmesi gereken yiyecekleri ise şöyle sıraladı:
- Sütlü tatlılar ve krema içeren ürünler
- Pilav, makarna ve öbür nişastalı yiyecekler
- Et ve tavuk yemekleri
- Mayonezli yiyecekler
- Uzun müddet açıkta kalan hazır ürünler
Gıda zehirlenmelerinin ekseriyetle bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı ve ateşle kendini gösteriyor. Lakin yüksek ateş, kanlı ishal, şiddetli kusma, baş dönmesi, idrar azlığı üzere durumlarda tıbbi müdahale geciktirilmemesi gerektiğini belirten Uzm. Dyt. Ceren Turan, toksin kaynaklı birtakım zehirlenmelerin nörolojik belirtiler de gösterebileceğini belirterek, bulanık görme, çift görme, kas güçsüzlüğü yahut nefes darlığı üzere durumlarda hemen sıhhat kuruluşuna başvurulması gerektiğini söyledi.
KIŞ AYLARINDA İNANÇLI BESLENMEK İÇİN 7 TEMEL KURAL
- Sıcak yiyecekleri sıcak, soğuk yiyecekleri soğuk tutun.
- Pilav ve nişastalı yiyecekleri süratle soğutun, 24–48 saat içinde tüketin.
- Artıkları en az 75 °C’ye ısıtarak tüketin, tekraren ısıtıp soğutmayın.
- Çiğ ve pişmiş besinleri ayırın, kesme tahtalarını karıştırmayın.
- Hazırlık öncesi ve sonrası kesinlikle elleri yıkayın.
- Pastörize olmayan süt ve süt eserlerinden kaçının.
- Şüpheli görünen hiçbir yiyeceği tadına bakarak test etmeyin, direkt atın.