MODEM CİHAZI NEDİR

Modem kelimesi, MOdulator-DEModulator kelimelerinin birlesiminden olusmustur. Genellikle telefon hatti üzerinden sayisal (digital) verilerin transferinde kullanilir.

Veri gönderen modem, sayısal veriyi telefon hattıyla uyumlu analog sinyallere dönüştürür, bu işleme modülasyon denir. Veri alan modem ise analog işaretleri tekrardan sayısal veriye çevirir bu işleme de demodülasyon denir. Kablosuz modemler ise sayısal verileri radyo sinyallerine dönüştürür.

Modemler, 1960’li yillardan itibaren terminallerin ana bilgisayarlara telefon hattı üzerinden baglanmasi amaciyla kullanilmaya baslamistir.Yandaki sistemde, merkez disinda bulunan aptal terminal telefon hatti üzerinden yaklasik 300 bps (bit per second-saniye basina bit sayisi) hizindaki modemi kullanarak ana bilgisayardan veri alip veri göndermektedir. Tabi ki günümüzde durum bundan çok farklidir.1970’lerin sonuna dogru kisisel bilgisayarlarin kullanilmaya baslanmasiyla, BBS’ler (bulletin board sistem) yayginlasmistir.300 bps insanlara uzunca bir süre yetti çünkü saniyede yaklasik 30 karakter transfer edilebiliyordu (bir kisi zaten saniyede 30 karakter yazamaz :). Insanlar BBS’lerden büyük programlar ve resimler alip göndermeye baslayinca, 300 bps yetersiz kalmistir.

300 bps – 1960’lardan 1983’lere kadar
1200 bps – 1984 ve 1985 te popülerlik kazandi
2400 bps
9600 bps – 1990 larda ortaya çikti
19.2 kilobit
28.8 Kbps
33.6 Kbps
56 Kbps – 1998 de standart haline geldi
ADSL, teorik olarak saniyede 8 mbit’e varan veri transferi (Mbps)

MODEM NASIL ÇALISIR?

300 bps modemleri anlatarak baslayalim çünkü bu modemlerin anlasilmasi çok kolaydir. Bu modem sayisal veriyi telefon hatti üzerinden göndermek için Frequency Shift Keying (FSK) yani frekans kaymali anahtarlama teknigini kullanir. Bu metotta farkli bit’leri ifade etmek için farkli tinilar yani frekanslar kullanilir.

Bir terminal modem, bilgisayar modemini aradigi zaman, baslangiç modemi olarak adlandirilir ve 0 (sifir) için 1070 hertz frekans, 1 (bir) için 1270 hertz frekans kullanir. Bilgisayar modemine cevaplayan modem denir ve 0 (sifir) için 2025 hertz frekans, 1 (bir) için 2225 hertz frekans kullanarak verileri alir. Çünkü baslangiç ve cevaplayan modemler farkli frekanslar ile iletim yaparlar ve hatti es zamanli olarak kullanirlar. Buna full-duplex islem denir. Sadece tek yönlü veri ileten modemlere half-duplex denir ve pek yaygin degildir.

Iki tane 300 bps modemin birbirine baglandigini düsünelim. Terminaldeki kullanici “a” harfini girdiginde bu harfin ASCII karsiligi 97’dir, bilgisayar bu sayiyi ikilik sisteme çevirir 01100001. Terminalin içindeki UART cihazi (universal asynchronous receiver/transmitter – evrensel asenkron alici/verici) byte’lari bit’e çevirerek terminalin içindeki seri port olarakta bilinen RS-232 port’una yollar. Terminalin modemi RS-232 port’una baglidir ve bit’leri alarak telefon hatti üzerinden yollar.

3 – DAHA HIZLI MODEMLER

Modem üreticileri, modemleri daha hizli hale getirmek için FSK’dan daha karmasik ve gelismis yöntemler kullanmak zorundaydilar. Ilk önce phase-shift keying (PSK)’i kullandilar. Daha sonra quadrature amplitude modulation (QAM) teknigini kullandilar. Bu teknikler, 3000 hertz bant genisligine sahip telefon hatti üzerinden çok büyük hizlarda veri aktarimina izin vermistir. 56K modemler en iyi hatlarda bile 48K civarinda baglanarak bu teknigin limitlerine ulasmistir.

Modemlerin Genel Özellikleri

Voice Özelliği

Bu özellik sayesinde modemler telesekreter gibi kullanılabiliyor. Telesekreter gibi kullanılabilmesine ek olarak voice özelliği sayesinde modem, çok işlevli bir santral görevi görüyor. Modeminizin voice özelliğini aktif hale getirebilmek için belirli yazılımlardan faydalanmanız gerekiyor.

Veri Sıkıştırma

Özellikle .text uzantılı dosyaların transferi sırasında zaman kazandıran veri sıkıştırma özelliği oldukça önemlidir. Bu formattaki dosyalar gönderilirken, veri sıkıştırma özelliği sayesinde 2 – 4 kat daha hızlı transfer yapılır. Bu özellik de modemin donanımı veya içerdiği yazılım tarafından desteklenmektedir. Donanım tarafından desteklenen veri sıkıştırma özelliği, yazılım tarafından desteklenene göre her zaman daha yüksek performans verir.

Faks Gönderme ve Alma

Son yıllarda modem üreticileri tarafından modemlere faks gönderme ve alma özelliği eklenmiş. Tabii bazı firmaların ürettiği modemler sadece faks göndermeye olanak tanırken, bazıları da hem göndermeye hem de almaya imkan veriyor. Özellikle masaüstü bilgisayarlar için faks gönderme ve alma özelliği oldukça önemlidir. Modemlere faks özelliğinin gelmesinde bu ihtiyacın payı büyüktür.

Windows işletim sistemini kullanan faks programları daha çok kendi sürücülerini yazıcı gibi sisteme yükler. Faks gönderirken yapılması gereken tek şey, Windows işletim sistemiyle çalışan bir yazı programında gönderilmek istenen dokümanı hazırlayıp faks programının yüklemiş olduğu yazıcıyı seçerek dokümanı yazıcıya göndermektir.

Hata Düzeltme

Hat kalitesi düşük olduğunda ya da modem hızlı çalıştığında hata düzeltme işlemi son derece önemli bir özellik haline geliyor. Bu özelliğin devreye girmediği durumlarda veri kaybı yaşanma ihtimali bir hayli yüksektir. Hata kontrolünün gerçekleşmesi için her iki uçta yer alan modemin bu özelliği desteklemesi gerekiyor.

Bu hizli modemler gradual degradation teknigini kullanarak, veri göndermeden önce telefon hattini test ederler ve eger telefon hatti modemin hizina yetisemeyecekse modemin hizini düsürürler.

Modemlerin evrimindeki bir sonraki adim asymmetric digital subscriber line (ADSL) ile olmustur. Asymetric (asimetrik) kelimesinin kullanim sebebi bu modemlerin veriyi çok hizli olarak tek bir yönlü degil bir çok yönde göndermesidir. ADSL modemlerin avantaji, kullanici ile telefon sirketi arasindaki mevcut bakir telefon hatlarini kullanmasidir. Bakir teller ses iletimi için yeterli olan 3000 hertz’ten fazlasini tasiyabilir. Eger telefon sirketiyle eviniz ADSL modeme sahipse, aranizdaki telefon hatti çok hizli bir dijital veri iletim hattina dönüsür. Ideal sartlarda 1 Mbps veri gönderme, 8 Mbps veri alma hizina sahiptir. Ayni hat ayni anda hem telefon görüsmesi hem de dijital veri iletimi için kullanilir.

ADSL modemin çalisma prensibi basit bir yapidadir. Telefon hattinin 24000 hertz ile 1100000 hertz arasindaki bant genisligi, 4000 hertz’lik bölümlere ayrilmistir ve her bir bölüme bir sanal modem atanmistir. Bu 249 sanal modemin her biri kendine ayrilan bant bölümü kullanarak iletim yapar ve bu sanal modemlerin hizlarinin toplami o hattin toplam hizi demektir

MODEM ÇEŞİTLERİ

Modem üreticileri, modemleri daha hizli hale getirmek için FSK’dan daha karmasik ve gelismis yöntemler kullanmak zorundaydilar. Ilk önce phase-shift keying (PSK)’i kullandilar. Daha sonra quadrature amplitude modulation (QAM) teknigini kullandilar. Bu teknikler, 3000 hertz bant genisligine sahip telefon hatti üzerinden çok büyük hizlarda veri aktarimina izin vermistir. 56K modemler en iyi hatlarda bile 48K civarinda baglanarak bu teknigin limitlerine ulasmistir.

Modemler daha çok birim zamanda aktarım yapabildikleri veri miktarı üzerinden sınıflandırılırlar. Bu miktarda genellikle bit/s olarak ölçülür. Modemlerin diğer sınıflandırma şekli ise baud ile ölçülen simge hızlarıdır.

1. Dahili (İnternal) Modemler

Bilgisayarın ana veri yoluna takılabildikleri için görevlerini daha aktif bir şekilde yerine getirirler. Cihazın seri port’larını meşgul etmek yerine yazılımsal COM Port üzerinde de çalışabilirler. Sabit seri port kullanmaz, bu nedenle de üzerinde yer alan Jumper’lar ile ayarlanması gerekir. Gücünü, monte edildiği cihazından dahili olarak alır. Ses ayarları ise yazılım kontrollüdür.

2. Harici (External) Modemler

Bilgisayara kabloyla dışarıdan bağlanan modemlerdir. Bu tip modemlerin üstünde telefon hattıyla modemin bilgisayarla bağlantısını yapacağı kablonun takılacağı giriş – çıkış birimleri ve modemin güç besleme girişi yer alır. Harici modemler daha çok kutu formundadırlar. Bu tip modemlerin ön yüzeyinde kullanıcılara modemin anlık durumunu gösteren ışıklar bulunur.

Yapılarına Göre Modem Türleri

Kablosuz Modemler

Harici modemler içerisinde yer alan kablosuz modemler, standart modem özelliklerini kablo gerektirmeden kullanıcıya sunan modem türüdür. Ortama ağ bağlantısını sağlasa da kablosuz modemlerle yalnızca kablosuz alıcıya sahip cihazlar bağlanabilir. Günümüzde akıllı telefonlar, dizüstü bilgisayarlar ve tabletler, kablosuz bağlantı özelliğine sahiptirler.

ADSL Modemler

Açılımı, Asymmetric Digital Subscriber Line (asimetrik sayısal abone hattı) olan ADSL, günümüzde en yaygın kullanılan modem türüdür. ADSL teknolojisine sahip modemlere ADSL modem adı verilir. Yüksek hızda internet erişimine olanak tanıyan ve eş zamanlı olarak telefon hattının standart telefon görüşmeleri için kullanılabildiği ağ teknolojisidir.

VDSL Modemler

Açılımı, Very high data rate DSL (çok yüksek hızlı sayısal abone hattı) olan VDSL, ADSL teknolojinin çok daha gelişmiş bir ağ teknolojisidir. Oldukça uzak mesafelerde, daha yüksek hızda internet erişimine olanak tanır. VDSL altyapısını destekleyen modemlere de VDSL modem adı verilir. Bu tip modellerle 300 metreden 55 mbps, 1500 metreden de 13 mbps hıza erişmek mümkündür.

Fiber internet modem 

Fiber internet, veri aktarımı için fiber kabloların kullanıldığı bir internet türüdür. Fiber kablolar cam elyaf türevi kablolar olup daha fazla verinin daha hızlı aktarılmasını sağlar.

Fiber kablolar yardımıyla diğer internet türlerinin erişemediği hızlarda veri aktarımı yapılabilmektedir. Bu sayede fiber internet kullanan müşterilerin hayatları kolaylaşmaktadır. Fiber internet internette geçirdiğiniz zamanı daha keyifli hale getirerek, kısa zamanda daha fazla içeriğe erişmenizi sağlamaktadır.

Metro internet modem 

Metro Ethernet İnternet, şirketinize/kurumunuza özel olarak çekilen fiber kablo üzerinden, 100 Gbps’ye kadar bağlantı hızı sağlayan geniş bant internet erişim teknolojisidir.

Modem Çeşitleri Nelerdir? (Bağlantı Şekillerine Göre)

Ethernet Modemler: Bilgisayarla olan bağlantılarını, üzerinde bulunan ethernet portları ile sağlar. Bu sebeple bilgisayarda ethernet kartı bulunması gerekir.

USB Modemler: Bilgisayarla olan bağlantısını USB portu üzerinden gerçekleştirir. Gücünü USB üzerinden aldığı için bilgisayarın kapanması durumunda modem de kapanır.

PCI Modemler: Kart halinde PCI yuvalarına takılan dahili modemlerdir.

Kablosuz Modemler: Günümüzde evlerde ya da işyerlerinde daha çok kablosuz (wireless) modemler kullanılmaya başlanmıştır. Kablosuz modemler, aynı anda hem ağ oluşturulabilir hem de aynı ortamdaki kablosuz ağ kartına sahip bilgisayarları da bu ağa dahil ederek internete bağlar. Yapılması gereken; modemi uygun bir yere koyup adaptörünün ve telefon hattının bağlantısının yapılmasıdır. Bundan sonra bir kablosuz ağ kartı ile internete girmek oldukça kolaydır.