ŞİRKETİNİZ İÇİN GİDER GÖSTERİP

VERGİDEN

DÜŞEBİLECEĞİNİZ KALEMLER

Bir şirketin harcamalarını gider olarak gösterip gösteremeyeceği kanun nezdinde şirketin yer aldığı sektör ve hacmine göre değişebilir. Şirketler, gider olarak gösterebileceği harcamalarını vergiden düşerek finansal süreçlerine katkı sağlayabilir. Bu nedenle her şirketin hem gider göstererek vergiden düşebileceği hem de kanunen kabul edilmeyen giderleri bilmesi oldukça önemlidir. 

Bu noktada şirketlerin 231 sayılı Vergi Usul Kanunu ve Gelir Vergisi Kanunu’nda yer alan “İndirilecek Giderler” ve “Gider Kabul Edilmeyen Ödemeler” başlıklarını dikkate alması gerekir. Bu yazımızda ise sizler için şirketlerin gider gösterip vergiden düşebileceği harcama kalemlerini bir araya getirdik.

İşletme Gideri Nedir?

İş yerlerinin devamlılığını sağlamak için ofis malzemelerinden personel maaşlarına kadar yaptığı tüm harcamalar işletme giderleri olarak kabul edilir. Bu tür harcamaları gider göstermek için öncelikle hangi kalemlerin kapsam dâhilinde olduğunu bilmekte fayda vardır. Mevzuata göre bir harcamanın işletme giderleri arasında gösterilebilmesi için söz konusu harcamaların şirketin kârı ya da faaliyetleri ile ilişkili olması gerekir. 

İşletme giderlerine dair hukuki beyan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu Madde 39’da “İşletme hesabı esasına göre ticari kazanç, bir hesap dönemi içinde elde edilen hasılat ile giderler arasındaki müspet farktır. (Elde edilen hasılat, tahsil olunan paralarla tahakkuk eden alacakları; giderler ise, tediye olunan ve borçlanılan meblağları ifade eder.) Emtia alım ve satımı ile uğraşanlarda ticari kazancın bulunması için hesap dönemi sonundaki emtia mevcudunun değeri hasılata, dönem başındaki emtia mevcudunun değeri ise giderlere ilave olunur.” şeklinde açıkça belirtilmiştir.. 

Her personelin çalışmakta olduğu iş yeri için belirli bir maliyeti bulunur. Personelin işletmeye maliyetini belirleyen kalemler arasında maaş, prim ve vergi gibi ödemeler yer alır. Vergi mükellefiyeti, işletme maliyeti hesaplama işleminde dikkate alınması gereken unsurlardan biridir. Söz konusu ödemelerin büyük bir kısmı personel maaşı üzerinden belirlenir. 

Şirkete Gider Göstermek Ne İşe Yarar?

Şirketlerde gider gösterme, işletme sahiplerinin birtakım avantajlardan faydalanmasına imkân tanır. Bunların başında Katma Değer Vergisi (KDV) ödemeleri gelir. Şirket masraflarının gider olarak gösterilmesi, işletme sahiplerini her üründe geçerli olan KDV tutarlarını ödemekten kurtarır. 

Şirketler, kurumlar vergisi hesaplamalarında belirli kalemleri gider göstererek vergi avantajı kazanabilir. Üstelik gider gösterilen kalemler sayesinde şahıs şirketlerinin daha düşük oranlarla gelir vergisi ödemelerini yapmaları da mümkün olur. Eğer bir şahıs şirketiniz varsa adınıza düzenlenen faturaları gider olarak gösterebilirsiniz. 

Şirketler Neleri Gider Olarak Gösterebilir?

Şirketler çalışma modelleri ve yer aldıkları sektörlere göre çeşitli giderlere sahiptir. Bu giderler; çalışan sayısı, operasyonel yoğunluk ve şirket hacmi gibi çeşitli etkenlere bağlı olarak da farklılık gösterebilir. Ancak yapılan bu harcamaların tamamının kanunen gider olarak gösterilmesi ve vergiden düşürülmesi mümkün olmayabilir. Belirli şirket giderlerinin vergiden düşülmesi mümkündür. Şirketlerin neleri gider olarak gösterebileceği ve vergiden düşürebileceği şu şekilde sıralanabilir:

1. Yemek Giderleri

İşletmelerde çalışanların yemek ihtiyaçlarının karşılanması hem çalışan hem de işverenler açısından oldukça önemli bir konudur. İşletmelerin çalışanlarına sunabileceği çeşitli yemek alternatifleri bulunur. Bazı işletmeler kendi mutfağını kurarak veya catering firmasıyla anlaşarak çalışanlara yemek hizmeti sunarken bazıları ise yemek çeki veya yemek kartı ile söz konusu hizmeti sunar. 

Bir şirkette çalışan kişi sayısı kadar işletmenin tercih ettiği yemek alternatiflerinin de yemek giderleri üzerinde etkili olduğu söylenebilir. Çalışana yemek ücreti nakit olarak veriliyor ise muhasebe kaydı; SGK işveren hissesi, SGK işçi primi, gelir vergisi, damga vergisi gibi kalemleri içerir. İş yeri, çalışanlarına yemek yardımlarını yemek kartı ile ödediği takdirde ise tüm bu kalemlerden muaf olarak %100 vergi avantajı sağlayabilir.

2. Çalışan Ödemeleri

Şirketlerin çalışanlarına sunduğu temel ücretler gelir vergisine tabiidir. Bu nedenle, şirketler vergilendirecek ücret tutarlarını sağladıkları brüt ücret, SGK İşçi Primi ve İşsizlik Primi çerçevesinde hesaplar. Temel ücrete ek olarak ikramiye, prim ve komisyon gibi ücretler ve bayram yardımları, erzak yardımları gibi ödemeler de gider olarak gösterilerek işletmeler tarafından vergiden düşürülebilir. Bu noktada şirketler hediye kartı gibi yenilikçi çözümlerden faydalanarak hem vergilendirme hem de iş yükü açısından avantaj sağlayabilirler. Reklam ve tanıtım amacıyla eşantiyon veya hediye olarak sunulan kurumsal hediyeler, gelir ve kurumlar vergisi hasılatlarında gider kabul edilebilir. 

3. Ulaşım ve Taşıma Giderleri

Temel iş süreçlerinde şirket çalışanlarının farklı şehir veya ülkelere seyahat etmesi gerekebilir. Ayrıca işletmenin sağladığı ürünlerin veya hizmetlerin farklı bölgelere ulaştırılması da gerekebilir. Bu noktada ortaya çıkan uçak ve otobüs bileti, kargo ücretleri gibi harcamalar gider olarak gösterilerek vergiden düşürülebilir.

4. Giyim Harcamaları

Giyim harcamaları, özellikle çalışan yoğunluğu mavi yakalı olan şirketlerin temel harcamalarından biridir. Şirketler iş süreçleri ile ilişkili olarak çalışanları için yaptığı giyim harcamalarını gider olarak göstererek vergiden düşebilir. 192 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 27/2. maddesine göre “Demirbaş olarak verilen giyim eşyası (Resmî ve özel daire ve müesseselerce hizmet erbabına işin icabı olarak verilen ve bunların işten ayrılmaları halinde geri alınan giyim eşyası); ..tahsilde bulunanlar için yapılan giyim giderleri” gelir vergisinden müstesnadır.  

5. Enerji ve İletişim Fatura Giderleri

İşletmelerin telefon, internet, su ve doğal gaz kullanımlarından kaynaklı ödemeleri, en temel giderleri olarak kabul edilir. İşletmeler, bu tür harcamalarını gider olarak göstererek vergiden düşürülmesi için ilgili ödemelere dair faturaları mutlaka sunmalıdır. Anonim ve limited şirket gider kalemlerini düzenleyebilmek için faturaların mutlaka şirket adına olması gerekir.

6. Kira ve Aidat Giderleri

Şirketlerin temel giderlerinden bir diğeri ise kira ve aidat giderleridir. Şirketlerin iş süreçlerini gerçekleştirmek için kiraladıkları ofis, sanal ofis veya işyerlerinin kira ve aidat ödemeleri gider olarak gösterilerek vergiden düşürülebilir.

7. Yazılım, SaaS ve Reklam Harcamaları

Şirketler günümüzde insan kaynakları, pazarlama ve lojistik gibi farklı iş süreçlerini daha hızlı ve etkin bir şekilde yönetmek adına çeşitli yazılımlardan ve dijital çözümlerden faydalanır. Şirketlerin bu yazılım ve dijital çözümler için yaptığı harcamalar gider olarak gösterilerek vergiden düşülebilir.

8. Ofis Giderleri

Şirketlerin iş süreçlerinin gereklilikleri doğrultusunda yaptığı temel gereksinimleri karşılayan ofis harcamaları, gider olarak kabul edilerek vergiden düşülebilir. Bu süreçte işletmeler tarafından yapılan harcamaların kanıtlanabilmesi için şirketlerin gerekli fatura ve fişleri saklayarak ilgili birimlere sunması gerekir.

Ofis giderleri ile ilgili bilinmesi gereken diğer bir konu ise sanal ofistir. Şirketler ihtiyaçları doğrultusunda sanal ofis kiralayan işletmeler, ofis maliyetlerini azaltabilir. Dilerseniz şirketler için temel tasarruf yöntemleri isimli yazımıza göz atabilir, işletmenizin harcamalarını etkin şekilde yönetme imkânı bulabilirsiniz. 

9. Danışmanlık

Şirketler, iş süreçlerini iyileştirmek ve gerekli resmî prosedürleri yürütmek gibi faaliyetleri için dış kaynaklı danışmanlık hizmetlerine başvurabilir. Avukat, yönetim danışmanlığı, eğitim ve mali müşavir gibi danışmanlık hizmetlerinden faydalanan şirketler, bu harcamalarını gider olarak göstererek vergilendirme süreçlerinde vergiden düşebilirler.

10. Araç Giderleri

Şirketler belirli operasyonel süreçlerini gerçekleştirmek için hem binek hem de ticari araç kullanabilir. Şirketler satın alma ve kiralama giderlerini araç tipi ve motor hacmi gibi farklı etkenlere bağlı olarak belirli oranlarda gider olarak göstererek vergiden düşülmesini sağlayabilir. Bununla birlikte, operasyonel süreçler esnasında araçların bakım, yakıt ve tamir gibi kalemler de belirli oranlarda gider olarak gösterilerek vergiden düşürülebilir. 

Şirketlerin araç giderleri, KDV oranları ve muhasebe kayıtları hakkında ayrıntılı bilgi için kurumlar vergisi ve gelir vergisi gibi kanunları incelemesi gerekir.  

Gider Gösterirken Sık Yapılan Hatalar Nelerdir?

Şirket gider kalemlerini belirlerken sık yapılan hataların başında kapsam dışında kalan belgelerin gösterilmesi gelir. Kanunen kabul edilmeyen giderler (KKEG) olarak belirlenen bazı harcamalar, vergi matrahı tespitinde kazançtan düşülemez. Gider olarak gösterilemeyecek olan şirket harcamaları şunlardır: 

• Yemek Giderleri: Arkadaş ve aile yemekleri gibi özel kalemler ile işle ilgili olmayan market harcamaları gider olarak kabul edilmez. 
• Seyahat Harcamaları: Aile ya da arkadaşlar ile yapılan tatil ve seyahat harcamaları bu kapsama dâhildir. Ayrıca eş ile iş seyahatine çıkılmışsa bile eş için yapılan harcamalar gider olarak gösterilemez. 
• Taşıt Giderleri: Çalışana ait araç yakıt ve tamir gibi giderler ile şirketin gelirini artırma fonksiyonu olmayan diğer harcamaların gider olarak gösterilmesi sık yapılan hatalar arasındadır. 
• İletişim Giderleri: Çalışan adına ödenen faturalar gider olarak kabul edilmez. 

Bir giderin kanunen indirim konusu edilmesi, söz konusu harcamanın şirketin ticari kazanç elde etmesine katkısı ile alakalıdır. Vergi Usul Kanunu uyarınca belgelendirilemeyen giderler, safi kazancın tespitinde indirim konusu olmaz. 

Şahıs Şirketinde Neler Gider Gösterilebilir?

Şahıs şirketleri, uygulama kolaylığı ve asgari düzeyde sorumluluk gerektirmesi itibarıyla sık tercih edilen işletme türleri arasında yer alır. Mevzuata uygun şekilde şahıs şirketi giderlerinin bir kısmının vergi indirimine konu edilmesi mümkündür. Şahıs şirketlerinde işletmeye ait yemek giderleri, elektrik, su ve doğal gaz faturaları ile farklı firmalardan alınan danışmanlıklar gider olarak gösterilebilir. Reklam harcamaları, kira ve aidat gibi ödemeler de şahıs şirketlerinin gider kalemleri arasındadır. 

Eğer şahıs şirketi sahibiyseniz vergi dairesine dilekçe vererek aracınıza ait yıkama, otopark, kasko ve benzeri harcamaların %70’ini gider olarak gösterebilirsiniz. Ayrıca araç satın alırken yapacağınız ödeme belirlenen limitin altında ise ÖTV ve KDV’yi gider göstermeniz de mümkündür. 

Sağlık Giderleri

Şahıs şirketlerinde yapılan sağlık harcamaları, gider faturasına dâhil edilebilir. Personeller için yapılan sigorta ödemeleri ile ilaç ve tedavi ücretlerini de gider olarak gösterebilirsiniz. Söz konusu harcamaların böylelikle vergiden düşülebilmesi mümkün hâle gelir.  

Şahıs Şirketinde Gider Göstermek Ne İşe Yarar?

Şahıs şirketlerinin belirli kalemleri gider göstererek daha düşük oranlarda KDV ödemesi mümkün olur. Ayrıca söz konusu indirimler, kurumlar vergisi hesaplamalarında da uygulanacaktır. Eğer şahıs şirketinize dair ilgili kalemleri gider olarak gösterirseniz ödeyeceğiniz gelir vergisi oranı bir hayli azalacaktır.